گزارش و نمایه

خلاصه ای از چشم انداز انرژی شرکت بریتیش پترولیوم

در چشم انداز انرژی 2035 شرکت بریتیش پترولیوم (BP) که در ژانویه 2014 منتشر شد، سه پرسش به شرح زیر در میان مطالب گوناگون دیگر مطرح شده است:
1) آیا منابع کافی برای تامین تقاضای فزاینده انرژی جهان در دسترس است؟
2) آیا می توان تقاضای انرژی جهان را با اطمینان خاطر تامین کرد؟
3) تامین انرژی جهان چه پیامدهایی خواهد داشت؟
به این پرسش ها که در سخنرانی رئیس اجرایی آن شرکت در اجلاس معرفی این چشم انداز نیز مطرح شده است، به شرح زیر پاسخ داده شده است:

1 – دسترسی به انرژی
پاسخ به پرسش اول مثبت، و منابع انرژی به اندازه کافی در دسترس است. نگرانی¬های گذشته در مورد اوج تولید نفت خام (Peak Oil) از میان رفته، و فناوری¬های جدید راه را برای کارایی بیشتر انرژی و افزایش برداشت از منابع موجود گشوده و منابع جدید دیگر مانند گاز سنگ رستی (Shale Gas) و نفت خام محبوس در سنگ(Tight Oil) و میادین اعماق دریاها را در دسترس قرار داده است.

سهم انرژی های اولیه در سبد انرژی جهان



چشم انداز انرژی نشان می دهد که تنوع منابع ادامه خواهد یافت و جهان برای اولین بار پس از گذر از دوران های وابستگی به یک سوخت مانند چوب، ذغال سنگ و نفتخام به دورانی خواهد رسید که در آن هیچ یک از سوخت های فسیلی برتر از سایر سوختها نخواهد بود. BP در اینجا به چشم انداز تقریبا یکسان عرضه و تقاضای سه انرژی اولیه گازطبیعی، ذغالسنگ و نفتخام در سال 2035 اشاره دارد که هریک در حدود 27درصد از کل انرژی اولیه جهان را در آن سال به خود اختصاص خواهند داد، و سهم انرژی¬های جایگزین نیز نسبتا افزایش خواهد یافت به طوری که، انرژی هسته¬ای، برق¬آبی و سایر انرژی های جایگزین هریک در حدود پنج تا هفت درصد از سبد انرژی را اشغال خواهند کرد.
در گزارش دیگری از BP آمده است: در حالی که در سال 1980 تصور می شد ذخائر موجود نفت خام فقط تا 30 سال کفایت می کرد و در سال 2010 به اتمام می رسید، در این سال به علت اکتشافات جدید، افزایش ضریب برداشت و استفاده از فناوری های شناخته شده فعلی هنوز برای 54 سال دیگر ذخائر قابل برداشت وجود داشت. در شکل زیر افزایش نسبت ذخائر به تولید(R/P) در پی افزایش ضریب برداشت و اکتشافات جدید نشان داده شده است.



2 - امنیت و تامین انرژی
در پاسخ به پرسش دوم، BP ضمن پذیرفتن چالش¬های موجود، نسبت به آینده و تامین تقاضای انرژی مورد نیاز جهان خوشبین است. بسیاری از کشورها در زمان حال یا آینده اقدام به استخراج منابع خود می¬کنند. علاوه بر آمریکا که بهره¬برداری از منابع سنگ رستی را شروع کرده است، هندوستان و سایر کشورها نیز بررسی بهره¬برداری از منابع مشابه را در برنامه تامین انرژی خود قرار داده¬اند. شرکت BP قرارداد مهمی را در دسامبر سال گذشته (2013) با دولت عمان منعقد کرده است که طبق آن در این کشور به توسعه میدان گاز محبوس در سنگ خزان (Khazzan Tight Gas Field)  خواهد پرداخت.
تقاضای جهانی انرژی تا 41درصد تا سال 2035 افزایش خواهد یافت و آسیا، با بالاترین نرخ رشد، در ردیف بزرگترین واردکننده حامل¬های انرژی و بالاتر از اروپا قرار خواهد گرفت. با این حال، BP معتقد است که اگر موانعی برای بازار ایجاد نگردد و اجازه داده شود که بازار با مکانیزم¬های خود عمل کند، جایی برای نگرانی در تامین انرژی مورد نیاز جهان وجود نخواهد داشت. از هم اکنون، ساخت خط لوله انتقال گازطبیعی در حجم بسیار بالا از روسیه به چین مورد بررسی و در برنامه قرار گرفته است. رئیس اجرایی BP به یک پروژه گازی عظیم دیگر که توسط این شرکت و شرکای آن اجرا خواهد شد و گازطبیعی را از شاه¬دنیز آذربایجان در دریای مازندران از طریق خط لوله تالار جنوبی(Southern Corridor) به اروپا خواهد رساند نیز اشاره کرد.

3 – انرژی پایدار
در پاسخ به پرسش سوم و پیامدهای تامین انرژی جهان، BP معتقد است در حالی که به علت تحولات فناوری و شیوه تولید و مصرف، شدت انرژی یا میزان وابستگی تولید ناخالص داخلی (GDP) به مصرف انرژی  از سال 2012 تا 2035 به اندازه 36درصد کاهش خواهد یافت (9/1 درصد در سال)، انتشار کربن همچنان سخت¬ترین چالش جهان به لحاظ تامین انرژی پایدار خواهد بود. اگرچه رشد انتشار کربن نسبت به گذشته کاهش خواهد یافت، هنوز با میانگین رشد سالانه¬ای در حدود 1/1 درصد در چشم¬انداز 2035، نسبت به اهداف مورد انتظار مراکز علمی و سیاستگزاری تاخیر خواهد داشت، و با تنها اندکی تفاوت نسبت به رشد تقاضای انرژی به رشد خود ادامه خواهد داد. میانگین رشد تقاضای انرژی در چشم¬انداز 2035 شرکت BP معادل 5/1 درصد است.  در چشم¬انداز BP، رشد تقاضا در دهه 2015-2005 معادل2/2درصد، و با یک روند کاهشی در دهه 2025-2015 و دهه 2035-2025 به ترتیب 7/1 درصد و 1/1 درصد فرض شده است.


تولید ناخالص داخلی ( GDP ) و انرژی




یکی دیگر از چالش¬های انرژی جهان توزیع جغرافیایی غیریکنواخت منابع نسبت به مراکز مصرف است. چشم¬انداز تفاوت تولید و مصرف انرژی در مناطق مختلف جهان حاکی از آن است که روابط تجاری انرژی تا سال 2035 به طور چشمگیری تغییر خواهد کرد. وضعیت آمریکای شمالی از واردکننده خالص انرژی به صادرکننده خالص تغییر خواهد کرد. در همین حال، افزایش نیاز وارداتی انرژی آسیا ادامه خواهد یافت. 70 درصد از واردات خالص بین مناطق در سال 2035 و تقریبا کل رشد تجارت انرژی جهان تا این سال متعلق به آسیا خواهد بود. در میان صادرکنندگان، خاورمیانه همچنان به صورت بزرگترین منطقه به لحاظ صادرات خالص انرژی ماندگار خواهد بود، اما سهم آن از 46 درصد در سال 2012 به 38 درصد در سال 2035 کاهش خواهد یافت. روسیه نیز به صورت بزرگترین کشور صادرکننده انرژی باقی خواهد ماند.

انرژی و انتشارات CO2



همان گونه که در شکل زیر مشاهده می شود، در چشم انداز BP، آمریکای شمالی تا سال 2018 در زیر خط صفر واردات و صادرات خالص انرژی، و از پس از آن در بالای آن خط قرار دارد.

موازنه خالص انرژی های اولیه


شکل زیر نیز در گزارش های پیشین BP در مورد وضعیت و چشم انداز توزیع جغرافیایی و موازنه واردات و صادرات سه انرژی اولیه اصلی (نفت خام، گازطبیعی و ذغال سنگ) ارائه شده بود.



در این شکل، واردات و صادرات سه انرژی اولیه در سالهای 1990 ، 2010 و 2030 در کشورها و مناطق مختلف جهان نسبت به هم مورد مقایسه قرار گرفته اند. همانطور که دیده می¬شود، صادرات خاورمیانه به ویژه در نفت خام، صادرات روسیه بیشتر در گاز و سپس در ذغالسنگ و نفتخام، و صادرات آفریقا با نسبت های کوچکتر در هرسه حامل انرژی افزایش می یابد. صادرات آمریکای لاتین نیز اندکی افزایش می¬یابد، و در آمریکای شمالی نیز قطع واردات و اندکی صادرات در هر سه حامل انرژی دیده می¬شود. صادرات آمریکای شمالی از پدیده استخراج گازطبیعی و مایعات سبک از سنگ¬های رستی (Shale Rocks) در آمریکا و مایعات فوق سنگین (Oil Sands) در کانادا سرچشمه می گیرد. قابل توجه است که اگرچه احتمال افزایش تولید و صادرات گاز و مایعات آمریکا از سنگ¬های رستی وجود دارد،  از قوت  و  شفافیت کافی  برخوردار نیست، زیرا ملاحظات زیست محیطی موانعی را در افزایش تولید، و قوانین آمریکا محدودیت¬هایی را در صادرات ایجاد می کند. در شکل همچنین دیده می شود که واردات آسیا (چین و هندوستان) به شدت، و واردات سایر کشورهای اقیانوس آرام و اروپا اندکی افزایش خواهد یافت./                                                                                

تهیه کننده: محمدرضا فرهنگی

 

 

نوشتن دیدگاه


تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

آدرس

تهران ، ميدان ونك ، خيابان ملاصدرا ، خيابان شيرازي شمالي ، خيابان دانشور شرقي، پلاك 23
صندوق پستي: 1477-19395

پست الکترونیک: این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
كدپستي: 1991813941 

ارسال نظرات و پیشنهادات:این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
تلفن : 6-88604760

فكس : 88604829