چگونه در فعالیتهای روزانه ملاحظات صرفه جويي انرژي داشته باشیم
همه روزه از انرژي براي حمل و نقل، پختن غذا، گرمايش و سرمايش خانه، توليد، روشنايي، سرگرمي و خيلي موارد ديگر استفاده ميشود. انتخابهاي مردم تعيين ميكند كه چطور از انرژي استفاده كنند مثلا وسايل مصرف كننده انرژي را خاموش كنند وقتي از آنها نمي خواهند استفاده كنند. خريد خودرو با سوخت كارآمد و يا خريد وسايل خانه با انرژي كارآمد تاثيرات بسياري بر زندگي و محيط زيست دارد.
اصطلاحات صرفه جويي انرژي يا بهره وري انرژي دو معني متمايز دارد. راههاي بسياري وجود دارد كه مردم بتوانند كمتر انرژي مصرف كنند و نيز راههاي بسياري براي مصرف عاقلانه و بهينه انرژي وجود دارد.
صرفه جويي رفتاري است كه نتيجه اش مصرف كمتر انرژيست. براي مثال خاموش كردن چراغها هنگام خارج شدن از اتاق و يا بازيافت قوطي هاي آلومينيومي هر دو از راههاي صرفه جويي در انرژي ميباشند.
بهره وري انرژي استفاده از تكنولوژي است كه نياز به انرژي كمتري براي ارائه سطح مشخصي از خدمات دارد. به عبارت ديگر بهره وري انرژي دستيابي به بازده مساوي و يا بالاتر با صرف انرژي كمتر در شرايط يكسان ميباشد. بعنوان مثال استفاده از لامپ فلورسنت فشرده كه انرژي كمتري نياز دارد نسبت به استفاده لامپهاي رشته اي براي توليد همان مقدار روشنايي، برتري دارد و جايگزيني آن به مصرف بهينه برق كمك كرده و بهره وري انرژي بالاتري خواهد داشت.
گاهي اوقات صرفه جويي انرژي با بهره وري انرژي اشتباه گرفته ميشود. ساختمان اداري را در نظر بگيريد با تابلويي كه روي آن نوشته شده: "اگر كارايي بيشتري از انرژي ميخواهيد، از راه پله بجاي آسانسور استفاده كنيد"، در صورت استفاده مردم از راه پله، آيا بهره وري انرژي افزايش خواهد يافت؟ جواب خير است. زيرا فقط از آسانسور كمتر استفاده شده و اگر استفاده ميشد همان مقدار انرژي سابق را مصرف ميكرد. پس استفاده از راه پله فقط باعث صرفه جويي در مصرف انرژي ميگردد.
چنانچه تقاضا براي خدمات انرژي ثابت باشد، ممكن است افزايش بهره وري انرژي، مصرف انرژي را نيز كاهش دهد ولي لزوما هميشه اينطور نيست.
لوازم خانگي مصرف كننده انرژي( برقي، گازي و . . . ) با بازده استاندارد، بهره وري انرژي را افزايش ميدهند ولي اگر مصرف كننده تصميم بگيرد اين افزايش كارايي و بهره وري انرژي را باخريد خانه اي بزرگتر و يا لوازم بيشتر جبران كند، اين رفتار او دوباره به جاي اول برگشتن نام دارد و به هيچ عنوان باعث كاهش مصرف انرژي نخواهد شد.
راهكارهاي صرفه جويي در سوخت
راهكارهاي زيادي براي صرفه جويي در مصرف انرژي در ساختمانهاي مسكوني و اداري- تجاري وجود دارد. تعدادي از اين راهكارها به شرح ذيل است:
راهكارهاي بدون هزينه:
- درجه آب گرم را روي 50 درجه سانتيگراد تنظيم كنيد.
- درجه حرارت سيستم مركزي گرمايش و سرمايش را در زمستان روي 20 درجه سانتيگراد و كمتر و در تابستان روي 25 درجه و يا بالاتر تنظيم كنيد.
- چراغها و لوازمي را كه استفاده نميكنيد خاموش كنيد.
- دماي داخل را با باز و بسته كردن پنجره ها و پوشش پنجره مديريت كنيد. براي مثال هنگام عصر پنجره ها را باز كنيد تا از نسيم خنك عصر بهره ببريد، در تابستان پرده ها و يا پوشش پنجره ها را در برابر تابش مستقيم آفتاب بكشيد و يا در زمستان براي بهره گيري از تابش مستقيم آفتاب پرده ها را باز كنيد.
- مطمئن شويد وسايل گرمايشي و يا تهويه ها بوسيله مبلمان و وسايل منزل و يا پوشش پنجره ها مسدود نشده باشند.
- ماشين لبسشويي را فقط هنگامي كه بيشترين بار البسه مجاز را دارد به كار بيندازيد. فراموش نكنيد شستشوي لباسها توسط ماشين لباسشويي با آب سرد صرفه جويي زيادي در انرژي خواهد داشت.
- براي خشك كردن لباسها، در صورت ممكن از طناب رخت و يا رخت آويز استفاده كنيد و خشك كن را به كار نيندازيد.
- ماشين ظرفشويي را در حالت هواي خشك (Air Dry) قرار دهيد و هنگامي كه پر ظرف است به كار بيندازيد.
- كويل يخچال را تميز كنيد و فريزر را مدام يخ زدايي كنيد. دماي يخچال را روي 35 درجه فارنهايت و فريزر را روي صفر درجه فارنهايت قرار دهيد.
- در روزهاي گرم استفاده از وسايلي را كه گرما توليد ميكنند كاهش دهيد مانند فر، اجاق گاز و يا ماشين خشك كن.
- يخچال و فريزر هاي يدكي را خاموش كنيد و يا كلا از شر آنها خلاص شويد.
- بجاي آسانسور از راه پله استفاده كنيد.
- درب بازشو دودكش ها را وقتي استفاده نميشوند ببنديد.
- مخزن آبگرمكن خود را رسوب زدايي كنيد.
راهكارهاي كم هزينه:
- جايگزيني لامپهاي فشرده با لامپهاي رشته اي
- لوازم برقي را كه استفاده نميكنيد علاوه بر قرار دادن كليد آنها در حالت خاموش، كلا از برق جدا كنيد. بعضي لوازم با وجود خاموش بودن در صورت اتصال به پريز، برق مصرف ميكنند.
- از فنهاي (پنكه) سقفي و يا ديگر فنها جهت به گردش درآوردن هوا در ساختمان استفاده كنيد.
- آبگرمكن و لوله هاي آب گرم را عايق بندي كنيد.
- فيلترهاي ديگ، تهويه مطبوع و پمپ حرارتي را بطور منظم بازرسي و تعويض كنيد.
- درز گير و هوابند اطراف در و پنجره ها نصب و يا بطور منظم تعويض نماييد.
- پنجره هاي بادشكن و يا مقاوم در برابر طوفان نصب كنيد.
- شير ها و سردوشهاي كم فشار جهت كاهش استفاده آب گرم نصب كرده و شيرهاي نشتي دار را تعويض و يا تعمير نماييد.
- ترموستات داراي برچسب انرژي و قابل برنامه ريزي نصب كنيد.
- درزگير و نوار لاستيكي هوابند يخچال و فريزر را تعويض كرده و مطمئن شويد بطور كامل بسته و هوابند شده اند.
- در صورت امكان براي كنترل مصرف برق در سيستم روشنايي، ديمر و سنسورهاي حركتي نصب كنيد.
راهكارهاي پر هزينه:
- يك شركت معتبر و تاييد شده جهت مميزي انرژي ساختمان خود استخدام كنيد.
- ساختمان خود را مجهز به عايق حرارتي نماييد.
- لوازم خانگي قديمي خود را با لوازم داراي برچسب انرژي جايگزين كنيد.
- سيستم تهويه مطبوع را با كولر هاي تبخيري، پنكه و فنهاي زير شيرواني و يا فن و پنكه در تمام خانه جايگزين كنيد.
- سيستم قديمي گرمايش و آب گرم را با يك سيستم بازده بالا عوض كنيد.
- تيوبهاي خورشيدي براي كاهش استفاده از روشنايي برق در داخل منزل بويژه در اتاقهاي مياني نصب كنيد.
- سايبان و يا طلقهاي رنگي براي پنجره نصب كنيد. از پوششهاي سبز مانند درختان و بوته ها مانند مو (انگور) براي كاهش دريافت گرماي ساختمان استفاده كنيد.
صرفه جويي در انرژي – خودروها:
در خودرو ها نيز ميتوان با اعمال راهكارهايي موجبات صرفه جويي در انرژي را پديد آورد. فهرست راهكارهاي شناخته شده صرفه جويي انرژي در خودروها به شرح ذيل است:
راهكارهاي بدون هزينه:
- با سرعت كمتر حركت كنيد و از شتاب سريع اجتناب نماييد.
- از دوچرخه و وسايط نقليه عمومي استفاده كنيد، در صورت امكان مسير خود را پياده طي كنيد و از راندن خودرو شخصي بدون سرنشين غير از خود، خودداري نماييد.
- كارهاي خود را تجميع كنيد تا تعداد سفرهاي جداگانه بابت هر كار را كاهش دهيد.
- بارهاي اضافي را از خودرو خارج نماييد.
- از استفاده از باربند سقفي خودرو اجتناب كرده و هنگامي كه از آن استفاده نميكنيد آنرا از خودرو جدا كنيد.
- از كليد ثابت نگهداشتن سرعت (cruise control) در سفر هاي بزرگراهي استفاده كنيد.
- در زمان توقف بيش از يك دقيقه، موتور خودرو را خاموش كنيد.
- از گرم كردن خودرو قبل از حركت ( روشن نگهداشتن خودرو به منظور گرم شدن آن) بپرهيزيد.
- در سرعتهاي كم از سيستم تهويه خودرو كمتر استفاده كنيد. در سرعتهاي بالاتر از 65 كيلومتر بر ساعت استفاده از سيستم تهويه مطبوع خودرو بسيار كارآمد تر است از باز كردن پنجره هاي خودرو .
- در روزهاي آفتابي، خودرو را زير سايبان پارك كنيد.
- مقدار بنزين مصرف شده را بر حسب مسافت يادداشت كنيد تا از بروز اشكالات فني در خودرو بكاهيد.
راهكارهاي كم هزينه:
- فيلترهاي سوخت و هوا را بطور منظم عوض كنيد.
- موتور خودرو را هميشه تنظيم كنيد.
- باد تايرهاي خودرو را هميشه تنظيم كرده و از تاير هاي با عاج سنگين تر در شرايط معمولي رانندگي استفاده نكنيد.
- از روغن موتور توصيه شده براي خودروي خود استفاده كنيد.
راهكارهاي پر هزينه:
- خودرو با مصرف سوخت كارآمد تر خريداري كنيد.
- سليقه خود را به راندن خودروهاي كوچكتر تغيير دهيد.
منبع ترجمه: https://teeic.indianaffairs.gov/er/conserve