آرشیو نشریه الکتریکی

براي احياء آهن به عاملي نياز است که اکسيژن را از اکسيدهاي آهن جدا کند. اين ماده را ماده احياء مي‌نامند. يکي از عوامل اصلي احياء ، کربن موجود در ذغال سنگ است. ذغال سنگ به دليل استحکام کم و ناخالصي بالا، شرايط لازم براي شارژ در کوره بلند را دارا نيست، لذا ذغال سنگ را به کک تبديل مي کنند تا شرايط لازم (استحکام کافي، ناخالصي کم و ارزش حرارتي بالا) براي کوره بلند را پيدا کند.

در فرآيند كك سازي، ذغال سنگ تا دماهاي بالا (900 الي C°1200) در اتمسفري بدون اكسيژن به طور غير مستقيم حرارت مي‌يابد تا مواد فرار از آن خارج گردد. باقيمانده اين فرآيند كك مي‌باشد كه احياء كننده‌اي مناسب براي توليد چدن در كوره بلند است. كك از ذغال سنگ‌هاي كك شو (ذغال سنگ نرم) توليد مي‌شود. ذغال از بالا به داخل اجاق‌هاي کک­سازي شارژ مي‌شود. حرارت لازم براي تقطير و خارج شدن مواد فرار با استفاده از احتراق گازهاي واحدهاي كك­سازي، گاز كوره بلند و گاز طبيعي حاصل مي‌شود. بعد از اتمام فرآيند كك‌سازي، درب هاي بالا و پائين اجاق‌هاي كك­سازي باز شده و به كك از بالا فشار وارد مي‌شود تا از پائين وارد ماشين‌هاي مخصوص سرد كن كك شود. سپس كك به منطقه سرد كاري فرستاده مي‌شود. براي سرد كردن هر تن كك، تقريباً 1000 ليتر آب نياز است كه بر روي آن اسپري مي‌شود. كك بدست آمده دانه بندي مي‌گردد (له شده و سرند مي­گردد) و به كوره بلند يا انبار ذخيره ارسال مي‌شود. زمان يك سيكل كامل كك­سازي بسته به اندازه سلول‌ها و نوع ذغال بين 12-24 ساعت مي‌باشد. گاز خارج شده از سلولهاي كك‌سازي، گاز هاي آلاينده‌اي هستند كه مي‌توان با عمليات تصفيه مختلف، محصولات فرعي نظير قطران (قير يا آسفالت)، نفت سبك، آمونياك و نفتالين از آن بدست آورد.